1963 – Το ξεχασμένο Κύπελλο του Ολυμπιακού

Το Βαλκανικό Κύπελλο του 1963 ο πρώτος διεθνής τίτλος ελληνικής ομάδας – Σπάνιο φωτογραφικό υλικό. 

Στη 10ετία του ’60 το ελληνικό ποδόσφαιρο ήταν σαν την ελληνική οικονομία. Δεν το έπαιρνε κανείς στα σοβαρά. Έμοιαζε περισσότερο με ανέκδοτο και λιγότερο με ιστορία. Οι ελληνικές ομάδες είχαν καλούς ποδοσφαιριστές που όμως έκαναν ελάχιστες προπονήσεις και ζωή που πολύ απείχε από το να χαρακτηριστεί επαγγελματική.

Οι διεθνείς επιτυχίες ήταν μετρημένες στα δάχτυλα. Αντίθετα οι γείτονές μας είχαν κάνει σημαντικά βήματα προόδου. Η Γιουγκοσλαβία ήταν ενωμένη κι διέθετε πανίσχυρες ομάδες. Σε εθνικό επίπεδο της έλειπε η πειθαρχία, αλλά ακόμα κι έτσι βρισκόταν στην «ελίτ» της Ευρώπης.

Από κοντά κι η Ρουμανία που είχε στιβαρή εθνική ομάδα και καλούς ποδοσφαιριστές που έμεναν στη χώρα αφού το καθεστώς Τσαουσέσκου τους απαγόρευε τη μεταγραφή στο εξωτερικό.

Μια από τα… ίδια και η Βουλγαρία με μεγάλους παίκτες, ισχυρές ομάδες και… φυλακισμένους στο πρωτάθλημά τους παίκτες. Όσο για την Τουρκία είχε εφαρμόσει εδώ και χρόνια τον επαγγελματισμό κι ήδη κάποιοι ποδοσφαιριστές της έπαιζαν στο εξωτερικό. Η οικονομική όμως ισχύς των τουρκικών ομάδων τους επέτρεπε να κρατούν τα ταλέντα τους στη χώρα.

Απέναντι σε όλα αυτά ένα ελληνικό ποδόσφαιρο με ελάχιστες επιτυχίες. Η εθνική μάζευε… εφτάρες, οι σύλλογοι πανηγύριζαν έξαλλα τη πρόκρισή τους στο β’ γύρο κάποιας ευρωπαϊκής διοργάνωσης.

Κάπου εκεί… έσκασε μύτη και το Βαλκανικό Κύπελλο που ήθελε τις δευτεραθλήτριες ομάδες της περιοχής να δίνουν αγώνες μεταξύ τους με κίνητρο το κύπελλο, αλλά και την εμπειρία που θα τις έκανε ισχυρές στην Ευρώπη.

Εκεί μπαίνει στην ιστορία κι ο Ολυμπιακός που αρχίζει τη δική του πορεία στο (Βαλκανικό) άγνωστο. Το Κύπελλο που κατέκτησε στις 18 Σεπτεμβρίου 1963 μετά το τρίτο αγώνα μπαράζ στη Κωνσταντινούπολη με αντίπαλο τη Λέφσκι Σόφιας και «χρυσό σκόρερ» τον Μίμη Στεφανάκο επτά λεπτά πριν τελειώσει το παιχνίδι πήρε στο οπαδικό υποσυνείδητο μυθικές διαστάσεις. Ο κόσμος πήγε στο αεροδρόμιο να υποδεχτεί την ομάδα, οι παίκτες είχαν την αίσθηση πως βρίσκονται σε… ρωμαϊκό θρίαμβο κι όλοι, η σχεδόν όλοι, σε δύσκολες –και τότε- εποχές είδαν το ποδόσφαιρο να τους χαρίζει λίγα χαμόγελα, κάποιες στιγμές αισιοδοξίας.

Το Βαλκανικό Κύπελλο

Ήταν έμπνευση των χωρών της Βαλκανικής. Συμφωνήθηκε να μετέχουν οι δευτεραθλήτριες κάθε χώρας, αυτές δηλαδή που δεν μπορούσαν να παίξουν στο Πρωταθλητριών ή το Κυπελλούχων. Στα μέσα της δεκαετίας του ΄60 όταν το Κύπελλο Εκθέσεων και το ΟΥΕΦΑ στη συνέχεια ζητούσαν τις δευτεραθλήτριες οι επιλογές αφορούσαν ομάδες από χαμηλότερες θέσεις. Μέχρι που στη δεκαετία του ’90 με τη διάλυση της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας ο θεσμός χάθηκε μαζί με τις αναμνήσεις.

Το παράδειγμα του Ολυμπιακού του 1963 με την κατάκτηση του Κυπέλλου ακολούθησαν ο Πανιώνιος (1971), ο Παναθηναϊκός (1977), ο Ηρακλής (1985), ο ΟΦΗ (1989) και ο Εδεσσαϊκός (1993). Όμως χρόνο με το χρόνο η διοργάνωση… ξέφτιζε ακόμα και για τα ελληνικά δεδομένα. Βλέπετε πλέον δεν ανήκαμε στα Βαλκάνια, αλλά στην Ενωμένη Ευρώπη!

Το Βαλκανικό του 1963 με μια ματιά

Α’ όμιλος

Η βαθμολογία

1.Ολυμπιακός 4

2.Στεαγκούλ Ρόσου Μπρασόβ 4

3.Σερέγεβο 4

4.Γαλατασαράι (*)  0

* Η ΓαλατασαράΙ αποσύρθηκε από τη διοργάνωση έχοντας δώσει μόνο δύο αγώνες με τον Ολυμπιακό (έχασε 1-0 στο Φάληρο κι 1-1 στη Κωνσταντινούπολη). Τα αποτελέσματα των αγώνων της δεν μέτρησαν στην τελική βαθμολογία

Οι αγώνες

21-2-62 (Καραϊσκάκη): Ολυμπιακός – Στεαγκούλ 1-0

Σκόρερ: 31^ο Ηλίας Υφαντής

Διαιτητής: Χακ Γκιουρούζ (Τουρκία)

Ολυμπιακός                                                                       Στεαγκούλ Ρόσου Μπρασόφ

Στάθης Τσανακτσής                                                       Αρίστικα Τσίτα

Μίμης Πλέσσας                                                                Ζμέρτσα

Νίκος Καμπόλης                                                               Οκτάβιαν Ζαχαρία

(41^ο Μίμης Στεφανάκος)

Γιάγκος Σιμαντήρης                                                        Ίον Νάγκι

Κώστας Πολυχρονίου                                                       Νικολάε Κάμπο

Παύλος Γρηγοριάδης                                                       Ίον Ζίγκεντι

Αντώνης Ποσειδών                                                         Εμανουίλ Χασιότι

(46^ο Κώστας Παπάζογλου)

Ηλίας Υφαντής                                                                  Ιουλίου Ναφτανάιλα

Θανάσης Μπέμπης                                                         Βασίλε Ζερεντάι

Γιώργος Σιδέρης                                                           Αλεξάντρου Μέααρος

Αριστείδης Παπάζογλου                                              Ζόλνταν Νταβίντ

11-4-62 (Καραϊσκάκη): Ολυμπιακός – Γαλατασαράι 1-0

Σκόρερ: 49^ο Στέλιος Ψύχος

Διαιτητής:

Ολυμπιακός

Στάθης Τσανακτσής

Μίμης Πλέσσας

Δημήτρης Στεφανάκος

Γιάγκος Σιμαντήρης

Τάκης Σπετσέρης

Κώστας Πολυχρονίου

Κώστας Παπάζογλου

(46^ο Ηλίας Υφαντής)

Θανάσης Μπέμπης

Στέλιος Ψύχος

Γιώργος Σιδέρης

Αριστείδης Παπάζογλου

 

9-5-62 (Καραϊσκάκη): Ολυμπιακός – Σεράγεβο 3-2

Σκόρερς: 5^ο,36^ο Γιώργος Σιδέρης, 11^ο Στέλιος Ψύχος – 69^ο Πέσκοβιτς,80^ο Γιάτιτς

Διαιτητής: Φαρούκ Ταλού (Τουρκία)

Ολυμπιακός                                                       Φ.Κ.Σεράγεβο

Στάθης Τσανακτσής                                       Ντούριτς

Μίμης Πλέσσας                                                Ιατς

Νίκος Καμπόλης                                               Βούκοβιτς

Γιάγκος Σιμαντήρης                                        Μάρκοβιτς

Κώστας Πολυχρονίου                                    Φασλάγεβιτς

Ηλίας Υφαντής                                                  Αραλάτικ

Θανάσης Μπέμπης                                         Μίοκ

Σάββας Παπάζογλου                                     Πέσκοβιτς

Στέλιος Ψύχος                                                   Σέχοβιτς

Γιώργος Σιδέρης                                               Άγκνοβιτς

Σωτήρης Γκαβέτσος                                        Γιάτιτς

17-5-62 (Σεράγεβο): Σεράγεβο – Ολυμπιακός 3-3

Σκόρερς: 7^ο, 58^ο Ασλάνοβιτς, 48^ο Μίος – 10^ο, 26^ο, 72 Σιδέρης

Διαιτητής: Κοταρί (Αλβανία)

ΦΚ Σεράγεβο                                    Ολυμπιακός

Ντούριτς                                             Στάθης Τσανακτσής

Φασλάγεβιτς                                     Μίμης Πλέσσας

Στίμπιν                                                 Νίκος Καμπόλης

Μιουγκράνιτς                                   Γιάγκος Σημαντήρης

Γιέσιτς                                                  Σάββας Παπάζογλου

Μάρκοβιτς                                         Κώστας Πολυχρονίου

Μπλένγκεβιτς                                   Στέλιος Ψύχος

Μίος                                                      Θανάσης Μπέμπης

Πέσκοβιτς                                           Σωτήρης Γκαβέζος

Μπρελιέτα                                         Γιώργος Σιδέρης

Ασλάνοβιτς                                        Αριστείδης Παπάζογλου

(61^ο Κυριάκος Καλκιτανίδης)

 

1-8-62 (Τινερετουλούι): Στεαγκούλ – Ολυμπιακός 6-2

Σκόρερς: 5^ο Μέσαρος, 20^ο, 71^ο Ζερεντάι, 35^ο Νάγκι, 38^ο Σελίμεσι, 50^ο Ναφτανάιλα – 57^ο, 60^ο (π) Υφαντής.

Διαιτητής: Κοταρή (Αλβανία)

Στεαγκούλ Ρόσου Μπρασόβ                      Ολυμπιακός

Κάρολ Χαίντου                                                 Στάθης Τσανακτσής

Ιουλίου Γιένεϊ                                                    Μίμης Πλέσσας

(6^ο Νίκος Καμπόλης)

Ποσλολίγκε                                                        Μίμης Στεφανάκος

Ιον Νάγκι                                                            Γιάγκος Σημαντήρης

Μπαρμπουλέσκου                                          Κώστας Πολυχρονίου

Ιον Ζίγκετι                                                           Παύλος Γρηγοριάδης

Εμμανουίλ Χασιότι                                         Αντώνης Ποσειδών

Ιουλίου Ναφτανάιλα                                     Σάββας Παπάζογλου

Βασίλε Ζερεντάι                                              Ηλίας Υφαντής

Αλεξάντρου Μέσαρος                                  Γιώργος Σιδέρης

Νικολάε Σελίμεσι                                            Αριστείδης Παπάζογλου

19-9-62 (Σεράγεβο):  ΦΚ Σεράγεβο – Στεαγκούλ 2-0

24-10-62 (Μιτχάτ Πασά-Κωνσταντινούπολη): Γαλατασαράι – Ολυμπιακός 1-1

Σκόρερς: 78^ο Οκτάι – 6^ο Αρ.Παπάζογλου

Γαλατασαράι                    Ολυμπιακός

Τουρκάι Σερέν                  Στάθης Τσανακτσής

Καντεμίρ Μπερκάν        Βαγγέλης Μιλίσσης

Εργούν ερκίνς                   Γιάγκος Σημαντήρης

Αχμέτ Μπερμάν               Μίμης Στεφανάκος

Σουάτ Μαμάτ                   Κώστας Πολυχρονίου

Καντρί Αϊτάκ                     Παύλος Γρηγοριάδης

Ιμπραχίμ Σενούζ               Αντώνης Ποσειδών

Ταρίκ Κουτβέρ                  Στέφανος Ηλιάδης

Μετίν Οκτάι                       Στέλιος Ψύχος

Μουσταφά Γιουρούζ     Πότης Μπαρμπαλιάς

Ουγούρ Κοκτέν                                Αριστείδης Παπάζογλου

 

4-11-62 (Τινερετουλούι): Στεαγκούλ – Σεράγιεβο 3-1

Β’ όμιλος

1.Λέφσκι 9

2.Ντιναμό Τιράνων 7

3.Ντιναμό Βουκουρεστίου 6

4.Φενερμπαχτσέ 2

Οι αγώνες

24-12-61: Ντ.Τιράνων – Ντ.Βουκουρεστίου 1-1

11-3-62: Ντ.Βουκουρεστίου – Ντ.Τιράνων 203

22-3-62: Λέφσκι Σ. – Ντ.Τιράνων 2-2

25-3-62: Φενερμπαχτσέ – Ντ.Τιράνων 1-0

21-6-62: Ντ.Τιράνων – Λέφσκι 0-0

12-8-61: Ντ.Βουκουρεστίου – Λέφσκι 2-4

12-9-62: Λέφσκι – Ντ.Βουκουτεστίου 1-1

20-9-62: Φενερμπαχτσέ – Ντ.Βουκουρεστίου 2-2

13-11-62: Φενερμπαχτσέ – Λέφσκι 0-1

23-11-62: Ντ.Τιράνων – Φενρμπαχτσέ 3-2

Λέφσκι – Φενερμπαχτσέ 3-0 (χ.ά)

Ντ.Βουκουρεστίου – Φενερμπαχτσέ 3-0 (χ.ά)

Οι τρεις τελικοί

Το γκολ του Σιδέρη στο Φάληρο

Το πρώτο ματς είχε γίνει στις 4 Απριλίου στο Φάληρο. Ο Ολυμπιακός είχε μείνει μακριά από τον καλό του εαυτό. Σύμφωνα με τις εφημερίδες της εποχής ο Γιώργος Σιδέρης ήταν ο μόνος που δικαίωσε τις προσδοκίες των φιλάθλων. Κι ήταν αυτός που σημείωσε στο 35^ο λεπτό ένα περιπετειώδες γκολ.

Τι έγινε; Ο Σάββας Παπάζογλου έβγαλε μια μπαλιά στον «Φόντακα» που από 18 μέτρα έπιασε κεφαλιά κερδίζοντας τη μπάλα, ενώ αμέσως μετά έπεσε στον Βούλγαρο τερματοφύλακα. Η μπάλα αργά αργά κατέληξε στα δίχτυα χωρίς να καταφέρει κάποιος από τους ποδοσφαιριστές να τη σταματήσει.

Ο διαιτητής έδειξε σέντρα, ενώ οι Βούλγαροι διαμαρτύρονταν για επιθετικό φάουλ. Αμέσως μετά ο Ολυμπιακός γύρισε στην άμυνα και κράτησε το σκορ. Παρ’ όλα αυτά οι επιθετικοί του δεν κατάφεραν να εκμεταλλευτούν το γεγονός ότι οι δύο και τρεις αντίπαλοι έπαιζαν επάνω στο Σιδέρη.

3-4-1963 (Καραϊσκάκης): Ολυμπιακός – Λέφσκι 1-0

Σκόρερ: 37^ο Σιδέρης

Διαιτητής: Μπράνκο Ταμπούν (Γιουγκοσλαβία)

Ολυμπιακός                       Λέφσκι

Στάθης Τσανακτσής       Μπόρις Αλεξαντρόφ

(46^ο Λαζάροφ)

Μίμης Πλέσσας                  Αλεξάντρ Μανόλοφ

(46^ο Κρίστο Ίλιεφ)

Μίμης Στεφανάκος         Μπ.Μπότεφ

Βαγγέλης Μίλισσης        Ιβάν Ζντράφκοφ

Κώστας Πολυχρονίου    Γιόνκο Αρσόφ

Σάββας Παπάζογλου     Ιβάν Βούτσεφ

Αντώνης Γρυπαίος          Στέφαν Αμπατζίεφ

Γιώργος Σιδέρης               Γκεόργκι Σοκόλοφ

Πότης Μπαρμπαλιάς     Ντίτμαρ Γιορντάνοφ

(10^ο Αρ.Παπάζογλου)

Παύλος Γρηγοριάδης     Λιούμπεν Γκαιτάροφ

Στέλιος Μπέσης                  Αλεξάντρ Κοστόφ

 

Η μάχη των δοκαριών στη Σόφια

Η ρεβάνς έγινε σχεδόν ένα μήνα αργότερα. Στη Σόφια, στις 8 Μαΐου 1963 έγινε η ρεβάνς. Ο Ολυμπιακός έπαιξε άμυνα που μετά το γκολ των Βουλγάρων στο 8^ο λεπτό με τον Γιορντάνοφ έγινε σούπερ άμυνα με οκτώ παίκτες πίσω έξω από τη μεγάλη περιοχή για να κρατήσουν το σκορ που θα τους επέτρεπε να διεκδικήσουν τοπ κύπελλο σε τρίτο αγώνα. Παρ΄όλα αυτά ο Σιδέρης είχε δοκάρι στο 37^ο, ενώ την ίδια κατάληξη είχαν τα σουτ των Γιορντάνοφ (24^ο) και Μπούτσεφ (48^ο).

8-5-1963 (Βασίλι Λέφσκι – Σόφια): Λέφσκι – Ολυμπιακός 1-0

Σκόρερ: 20^ο  Γιορντάνοφ

Διαιτητής: Πανουρεάνου (Ρουμανία)

Λέφσκι Σόφιας                                 Ολυμπιακός

Μπορίς Αλεξαντρόφ                      Στάθης Τσανακτσής

Αλεξάντρ Μανόλοφ                       Γιάγκος Σημαντήρης

Ιβάν Βούτσεφ                                   Μίμης Στεφανάκος

Μπ.Μπότεφ                                      Βαγγέλης Μιλίσσης

Λιούμπεν Γκαϊντάροφ                   Κώστας Πολυχρονίου

Σκούροφ                                             Πότης Μπαρμπαλιάς

Στέφαν Αμπατζίεφ                          Στέλιος Ψύχος

Γκιόργκι Σοκόλοφ                            Σάββας Παπάζογλου

Ντίτμαρ Ιορντάνοφ                        Γιώργος Σιδέρης

Ιάνκο Κιρίλοφ                                   Θανάσης Μπέμπης

Αλεξάντρ Κόστοφ                           Παύλος Γρηγοριάδης

 

Τρίτη και… φαρμακερή στη Πόλη!

Το τρίτο ματς στη Κωνσταντινούπολη έγινε στις 18 Σεπτεμβρίου 1963 κι ενώ ήδη είχε αρχίσει το επόμενο Βαλκανικό Κύπελλο. Η νίκη – τίτλος για τους «ερυθρόλευκους» ήρθε στο 88^ο λεπτό ο Στεφανάκος έπειτα από κόρνερ του Νεοφώτιστου.

Ο Ολυμπιακός ήταν καλύτερος και έπαιξε χωρίς κόμπλεξ τον αντίπαλό του. Ήξεραν οι παίκτες του το «ή τώρα ή ποτέ». Επέλεξαν το πρώτο. Από τα αξιοσημείωτα η παρουσία των Ελλήνων της Πόλης στις εξέδρες. Οι διώξεις των Τούρκων είχαν ενταθεί, οι περισσότεροι έφευγαν γρήγορα – γρήγορα για την Ελλάδα κι η επιτυχία του Ολυμπιακού ήταν μια αχτίνα φωτός σε ένα θολό τοπίο.

18-9-1963 (Μιτχάτ Πασά-Κωνσταντινούπολη): Ολυμπιακός – Λέφσκι 1-0

Σκόρερ: 87^ο Μίμης Στεφανάκος

Διαιτητής: Φαρούκ Ταλού (Τουρκία)

Ολυμπιακός                                       Λέφσκι

Στάθης Τσανακτσής                       Μπορίς Αλεξαντρόφ

Μίμης Πλέσσας                                Αλεξάντρ Μανόλοφ

Μίμης Στεφανάκος                         Ιβάν Βούτσεφ

Ορέστης Παυλίδης                          Ιβάν Ζντράφκοφ

Κώστας Πολυχρονίου                    Ιβάν Ιβάνοφ

Γιάννης Γκαϊτατζής                         Στέφαν Αμπατζίεφ

Γιώργος Σιδέρης                               Ντίτμαρ Ιορντάνοφ

Παύλος Βασιλείου                          Γκεόργκι Σοκόλοφ

Παύλος Γρηγοριάδης                     Λιούμπεν Γκαϊντάροφ

Παναγιώτης Κυπριανίδης            Αλεξάντερ Κόστοφ

Νίκος Τζίνης                                       Φιλίποφ

(46^ο Αργύρης Νεοφώτιστος)

 

Οι Πρωταθλητές Βαλκανίων

1960-61 Στεαγκούλ Μπρασόβ (Ρουμανία)

1961-63 Ολυμπιακός (Ελλάδα)

1963-64 Ραπίντ Βουκουρεστίου (Ρουμανία)

1964-66 Ραπίντ Βουκουρεστίου (Ρουμανία)

1966-67 Φενρμπαχτσέ (Τουρκία)

1967-68 Μπερόε Στάρα Ζαγόρα (Βουλγαρία)

1969 Μπερόε Στάρα Ζαγφόρα (Βουλγαρία)

1970 Παρτιζάν Τιράνων

1971 Πανιώνιος (Ελλάδα)

1972 Τράκια Πλόβντιβ (Βουλγαρία)

1973 Λοκομοτίβ Σόφιας (Βουλγαρία)

1974 Ακαντέμικ Σόφιας (Βουλγαρία)

1975 Ραντίνσκι Νις (Γιουγκοσλαβία)

1976 Ντιναμό Ζάγκρεμπ (Γιουγκοσλαβία)

1977 Παναθηναϊκός (Ελλάδα)

1978 ΦΚ Ριέκα (Γιουγκοσλαβία)

1979-80 Σπορτούλ Βουκουρεστίου (Ρουμανία)

1980-81 Βελέζ Μόσταρ (Γιουγκοσλαβία)

1981-83 Μπερόε Στάρα Ζαγόρα (Βουλγαρία)

1983-84 Μπερόε Στάρα Ζογόρα (Βουλγαρία)

1984-85 Ηρακλής (Ελλάδα)

1986 Σλάβια Σόφιας (Βουλγαρία)

1987-88 Σλάβια Σόφιας (Βουλγαρία)

1988-89 ΟΦΗ (Ελλάδα)

1990-91 Ίντερ Σιμπίου (Ρουμανία)

1991-92 Σαριγιέρ (Τουρκία)

1992-93 Εδεσσαϊκός

1993-94 Σάμσουνσπορ (Τουρκία)